Nowe technologie w kontekście praw autorskich oraz wyzwań etycznych

Dynamicznie rozwój technologiczny zmienia szereg aspektów naszego życia począwszy od sposobów komunikowania się poprzez metody tworzenia i dystrybucji treści. Wraz z pojawiającymi  się innowacjami rośnie ilość wyzwań związanych z prawami autorskimi oraz kwestiami etycznymi. W tym wpisie przybliżę temat, jak nowe technologie wpływają na prawa autorskie oraz jakim wyzwaniom etycznym z nimi związanymi musimy stawić czoła.

Jednym z głównych wyzwań z którym mierzymy się już od dłuższego czasu jest łatwość kopiowania i rozpowszechniania. W erze cyfrowej pliki muzyczne, filmy, książki i inne materiały mogą być kopiowane i rozpowszechniane na ogromną skalę w bardzo krótkim czasie. To powoduje, że obowiązujące regulacje w zakresie ochrony praw autorskich stają się coraz mniej skuteczne. Sztuczna inteligencja i generatywne sieci neuronowe, umożliwiają tworzenie treści na niespotykaną dotąd skalę. Dzięki nim możliwe jest generowanie obrazów, tekstów, muzyki i filmów, które coraz częściej są trudne do  odróżnienia od twórczości ludzkiej. Powstaje pytanie: kto jest właścicielem praw autorskich do dzieła stworzonego przez AI? Czy jest to twórca algorytmu, czy może użytkownik, który go użył?

W obliczu tych wyzwań, niezbędne są nowe regulacje prawne, które będą lepiej dostosowane do rzeczywistości cyfrowej. Prawo autorskie musi ewoluować, aby skuteczniej chronić twórców w erze cyfrowej, jednocześnie uwzględniając nowe formy twórczości generowanej przez sztuczną inteligencję.

Nowe technologie ułatwiają kopiowanie i modyfikowanie istniejących dzieł, co prowadzi do problemów z plagiatem i kradzieżą twórczości. W sieci łatwo jest znaleźć kopie utworów muzycznych, tekstów i obrazów zamieszczonych bez zgody ich twórców. Staje się to nie tylko problemem prawnym, ale także etycznym, ponieważ podważa wartość pracy twórczej.

Kolejny aspekt etyczny, ale również prawny to funkcjonalności zaawansowanych technologii w zakresie monitorowania i analizy danych, które mogą naruszać prywatność twórców i konsumentów treści. Algorytmy mogą śledzić, co czytamy, oglądamy i słuchamy, co rodzi obawy dotyczące inwigilacji i wykorzystywania naszych danych bez naszej zgody. Często przytaczanym przykładem ilustrującym takie działanie jest popularny asystent głosowy używany w domach, który pomimo braku komendy od użytkowników przesłał część ich prywatnej rozmowy do znajomego, którego mieli zapisanego w kontaktach.

Kluczowe jest podnoszenie świadomości na temat etycznych aspektów nowych technologii. Edukacja zarówno twórców, jak i konsumentów na temat praw autorskich oraz etycznych skutków korzystania z technologii jest istotna z punktu widzenia społecznego szczególne w zakresie budowania świadomości korzyści, ale także możliwych zagrożeń. Rozwój technologiczny wyprzedza regulacje prawne, ale także wyprzedza  nasze wyobrażenie o możliwościach jakie będziemy mieć w zasięgu codziennego funkcjonowania zarówno w środowisku zawodowym, edukacyjnym czy prywatnym. Dlatego tak ważna jest etyka w świecie nowych technologii ze szczególnym uwzględnieniem etyki w generatywnej sztucznej inteligencji.